Obserwuje się dwa różne, typowe  układy elementów tematycznych: 1)ad przyczynowo-czasowy; 2) układ polegający na jednoczesności lub innej przemienności elemen­tów tematycznych bez związku przyczynowego. (Teoria literatury, s. 134). Typ pierwszy na­zwiemy porządkiem logicznym i temporalnym, drugi — który Tomaszewski zdefiniował przez negację — porządkiem przestrzennym.W przeszłości fikcja powieściowa była orga­nizowana w większości wypadków według po­rządku,’ który można określić zarazem jako temporalny i logiczny; dodajmy zaraz, że sto­sunkiem logicznym, jaki ma się zazwyczaj na myśli, jest implikacja lub, jak to się mówi po­tocznie, przyczynowość.