Ideał i dramat zmieniają się w toku historii komentarza, któ­ra to historia jest współbieżna z historią ludz­kości.W gruncie rzeczy interpretacja utworu literaekiego lub nieliterackiego poprzez sam ten utwór i dla niego samego, bez odejścia od nie­go bodaj na chwilę, bez rzutowania utworu po- ea niego jest w pewnym sensie niemożliwością. Albo raczej — zadanie takie jest możliwe, tyle że opis ów jest tylko powtórzeniem, słowo po słowie, samego utworu. Tein opis jest tak bliski dziełu, że zlewa się z nim w jedno. Toteż w pewnym sensie każde dzieło samo stanowi swój najlepszy opis.Najbliższa temu idealnemu, lecz niewidzial­nemu opisowi jest zwykła lektura — jeśli jest ona tylko -ujawnieniem dzieła.