Celem badania jest w tym wypadku przeniesienie dzieła do dziedziny uważanej za podstawową, a praca polega na rozszyfrowywaniu i przekła­dzie; dzieło literackie okazuje się wyrazem „czegoś”, a badanie dąży do uchwycenia po­przez kod poetycki owego „czegoś”. W zależ­ności od tego, czy natura owego poszukiwane­go przedmiotu jest filozoficzna, psychologiczna, socjologiczna albo jakaś inna, wspomniane badania wpisują się w -ramy jednego z typów wypowiedzi (jednej z owych „n a u k”), z któ­rych każda zawiera oczywiście wiele poddzia­łów. Tego rodzaju działalność staje się pokrew­na nauce w tej mierze, w jakiej ma za przed­miot nie fakt konkretny, lecz prawo (psycho­logiczne, socjologiczne dtp.), dla którego dany fakt jest ilustracją.